Hội làng Cao Đài

Hội làng Cao Đài tại Mỹ Lộc, Nam Định

Thời gian: 22/7 Âm lịch
Hội làng Cao Đài diễn ra tại làng Cao Đài, xã Mỹ Thành, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định ( cũ ). Hàng năm, vào ngày 22 tháng 7 âm lịch, dân làng Cao Đài tổ chức lễ hội tưng bừng và uy nghi để tưởng niệm ngày húy kị của Thái sư Trần Quang Khải. 

Theo các tài liệu lịch sử, năm 1271 vua Trần ban cấp vùng đất (sau đó được đặt tên là Cao Đài) cho Trần Quang Khải làm thái ấp, Trần Quang Khải cùng công chúa Phụng Dương đến đây tổ chức cuộc sống. Tương truyền, công chúa Phụng Dương là người chăm lo tổ chức, duy trì và phát triển các hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống trong thái ấp. Sau khi Thái sưTrần Quang Khải và công chúa Phụng Dương qua đời, người dân Cao Đài mở lễ hội hàng năm vào hạ tuần tháng 7 để tưởng nhớ công đức.

Trong tiếng trống,tiếng chiêng âm vang, trai tráng trong làng rước kiệu ông, gái làng rước kiệu bà từ đình làng xuống bến hồ, bến Đình rồi quay trở lại đình làng. Trong lễ hội còn diễn ra các hoạt động sôi nổi khác như: bắt vịt (thể hiện sự nhanh nhẹn và khôn khéo của nghề săn bắt truyền thống), đấu vật, bơi trải, dệt vải và thi nấu cơm.

Phần thi nấu cơm dành cho các cô gái chưa chồng trong làng, giám khảo là các lão nông có uy tín, do một chủ khảo điều hành.  Các cô gái tham gia hội thi đi chân trần, mặc váy lụa đen, áo tứ thân, đầu quấn khăn màu, yếm thắm ngang lưng thắt dải lụa màu, mang đầy đủ các thứ cần thiết cho cuộc thi như quang gánh, đóm bằng tre phơi khô, hũ sành đựng sẵn nước, bùi nhùi rơi… Sau hồi trống lệnh, các cô gái bắt đầu gánh quang gánh trên vai đi vòng quanh trường thi làm động tác nấu cơm. Theo quy định gánh trên vai phải thật cân thận, tay không được giữ vào gánh. Sau đó lấy gạo, rót nước từ hũ ra vo không được để rơi gạo, nếu rơi sẽ bị loại. Sau đó, rót nước vào niêu không được rơi giọt nào xuống đất nêu không đạt cũng bị loại. Sau khi cho gạo vào niêu, các cô gái nhảy quanh quang gánh chuyển bếp từ phía sau về phía trước rồi thổi bùi nhùi, hơ đóm và châm lửa. Từ đầu cho tới khi cơm chín, các cô gái chỉ được dùng đũa cả 3 lần.